آریا دیزل، به‌عنوان یکی از فعالان صنعت خودروهای سنگین و تجاری ایران، دارای سابقه همکاری با رنو تراکس فرانسه و عرضه محصولاتی از برندهای C&C و کاما، نقش موثری در تامین نیازهای ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای کشور داشته است. این شرکت از دهه ۸۰ شمسی فعالیت خود را گسترش داده و با محصولاتی نظیر کامیونت‌های ۶ و ۹ تن کاما، کامیون کمپرسی ۲۶ تن C&C و کشنده‌های رنو T و C&C، جایگاه قابل‌قبولی در بازار کسب کرده است. با این حال، عملکرد آریا دیزل در حوزه‌های عرضه محصول، خدمات پس از فروش، وضعیت بازار، فروش و تامین قطعات نشان‌دهنده نقاط قوت و ضعف متعددی است که با توجه به‌نظرات مشتریان بررسی شده است.

عرضه محصول: تنوع خوب توأم با مشکلات کیفی

آریا دیزل سبد محصولات متنوعی ارائه می‌دهد که شامل کامیونت‌های کاما، کامیون‌های باری و کمپرسی C&C و کشنده‌های رنو T است. حضور این شرکت در نمایشگاه خودرو تهران ۱۴۰۳ و رونمایی از کامیون کمپرسی ۲۶ تن C&C نشان‌دهنده تلاش برای پوشش نیازهای مختلف، از حمل‌ونقل شهری تا پروژه‌های عمرانی و نفتی است. کامیونت ۶ تن کاما، با گزینه‌های خواب‌دار و بدون خواب، برای توزیع مواد غذایی و حمل‌ونقل سبک مناسب بوده و در طرح‌های فروش اقساطی مورد استقبال قرار گرفته است. کشنده رنو T نیز با موتور ۴۸۰ اسب‌بخار و امکانات رفاهی مدرن، گزینه‌ای لوکس در بازار محسوب می‌شود.

با این حال، نظرات مشتریان نشان‌دهنده مشکلات متعددی در عرضه محصولات است. تاخیر در تحویل خودروها، به‌ویژه در طرح‌های پیش‌فروش کامیونت‌های کاما، یکی از انتقادات اصلی است. گفته می‌شود مشتریان پس از پرداخت پیش‌پرداخت، ماه‌ها منتظر تحویل بوده‌اند که احتمالا به‌دلیل وابستگی به واردات قطعات و مشکلات لجستیکی است.

همچنین، کیفیت مونتاژ کامیونت‌های کاما مورد انتقاد قرار گرفته است. رانندگان از مسائلی مانند نشتی روغن، کیفیت پایین کابین و خرابی زودهنگام قطعات گلایه دارند. برای مثال، یکی از کاربران در فضای مجازی اظهار کرد کامیونت کاما پس از چند ماه استفاده دچار مشکلات فنی مکرر شده و قطعات جایگزین به‌سختی یافت می‌شوند. این مسائل در مقایسه با رقبایی مانند کامیونت‌های جک آرین دیزل که کیفیت مونتاژ بهتری دارند، نقطه‌ضعف بزرگی است.

خدمات پس از فروش: گام‌هایی رو به‌جلو، اما ناکافی

آریا دیزل خدماتی مانند رزرو نوبت آنلاین، ثبت شکایت، گارانتی سه‌ساله یا ۲۰۰ هزار کیلومتر، امداد جاده‌ای و سرویس‌های دوره‌ای ارائه می‌دهد. این خدمات در گذشته، به‌ویژه برای کشنده‌های رنو ۴۶۰، رضایت نسبی مشتریان را به‌همراه داشت. برخی رانندگان قدیمی از پشتیبانی مناسب نمایندگی‌های آریا دیزل در شهرهای بزرگ مانند تهران و اصفهان ابراز رضایت کرده‌اند.

با این حال، خدمات پس از فروش این شرکت با چالش‌های جدی مواجه است. کمبود مراکز خدماتی مجهز در شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده، مشکل بزرگی برای رانندگان بین‌شهری است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در برخی مناطق، رانندگان مجبور هستند مسافت‌های طولانی را برای دسترسی به‌نمایندگی طی کنند که منجر به‌توقف طولانی‌مدت خودروها می‌شود. همچنین، سرعت پاسخگویی به درخواست‌های گارانتی و تعمیرات تخصصی، به‌ویژه برای محصولات جدیدتر مانند کامیون‌های C&C، کُند است.

وضعیت بازار؛ رقابتی و تحت فشار اقتصادی

بازار خودروهای سنگین ایران به‌دلیل نیاز روزافزون به حمل‌ونقل جاده‌ای، از پتانسیل بالایی برخوردار است. آریا دیزل با عرضه محصولاتی در رده‌های قیمتی مختلف، از کامیونت‌های اقتصادی کاما تا کشنده‌های لوکس رنو، بخشی از این بازار را در اختیار دارد. مشارکت در طرح نوسازی ناوگان فرسوده و عرضه محصولات جدید در نمایشگاه تهران ۱۴۰۳ نشان‌دهنده تلاش برای حفظ سهم بازار است.

با این حال، آریا دیزل در بازاری به‌شدت رقابتی فعالیت می‌کند که شرکت‌هایی مانند ایران‌خودرو دیزل، بهمن دیزل و گروه ماموت حضور دارند. وابستگی آریا دیزل به محصولات وارداتی و تاثیر نوسانات ارزی بر قیمت‌گذاری، سبب شده است قیمت کشنده‌های رنو قابل توجه باشد. این موضوع تقاضا را برای محصولات گران‌تر آریا دیزل کاهش داده است. همچنین، برخی مشتریان در شبکه‌های اجتماعی از قیمت بالای کامیونت‌های کاما در مقایسه با امکاناتشان انتقاد کرده‌اند و معتقدند رقبایی مانند کامیونت‌های فورس بهمن‌دیزل ارزش خرید بیشتری دارند.

نگاهی به عملکرد فروش

آریا دیزل طرح‌های فروش نقدی و اقساطی را برای محصولاتی مانند کامیونت ۶ تن کاما و کشنده‌های C&C اجرا کرده است. برای مثال، در مهر ۱۴۰۳، فروش اقساطی کامیونت کاما با پیش‌پرداخت ۳۴۰ میلیون‌تومان اعلام شد که با استقبال نسبی مواجه شد. حضور در نمایشگاه‌های خودرو نیز فرصت‌هایی برای جذب مشتری فراهم کرده است.

اما استراتژی‌های فروش این شرکت با انتقادات جدی مواجه است. عدم شفافیت در شرایط فروش اقساطی و تاخیر در تحویل خودروها از مهم‌ترین مشکلات گزارش‌شده هستند. برخی مشتریان اظهار کرده‌اند که پس از پرداخت پیش‌پرداخت، با تغییر شرایط تحویل یا تاخیرهای طولانی مواجه شده‌اند. یکی از رانندگان می‌گوید پس از ۶ ماه انتظار، کامیونت کاما را با تاخیر دریافت کرده است. این مسائل اعتماد مشتریان را خدشه‌دار کرده و در مقایسه با آرین‌ دیزل که از بستر بورس کالا برای فروش شفاف‌تر استفاده می‌کند، آریا دیزل را در موضع ضعف قرار داده است. همچنین بازاریابی دیجیتال ضعیف و اطلاع‌رسانی ناکافی، فرصت‌های فروش را محدود کرده است.

تامین قطعات: پاشنه‌آشیل آریا دیزل

تامین قطعات یدکی بزرگ‌ترین نقطه‌ضعف آریا دیزل است. درحالی که این شرکت ادعا می‌کند قطعات محصولاتش به‌راحتی در دسترس است، نظرات مشتریان حکایت دیگری دارد. کمبود قطعات اصلی، به‌ویژه برای کامیونت‌های کاما و کامیون‌های C&C، سبب شده است رانندگان به قطعات غیراصل یا بازار آزاد روی بیاورند که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد و کیفیت عملکرد خودرو را کاهش می‌دهد. یکی از رانندگان اظهار می‌دارد برای تعویض یک قطعه ساده کامیون C&C، ۲ ماه منتظر مانده و درنهایت مجبور به‌خرید قطعه غیراصل شده است.

این مشکل در مناطق دورافتاده، جایی که دسترسی به‌نمایندگی‌ها محدود است، شدیدتر است. در مقایسه، ایران‌خودرو دیزل و بهمن‌دیزل و حتی آرین دیزل شبکه توزیع قطعات استاندارد را تقویت کرده و از عرضه قطعات تقلبی جلوگیری می‌کنند. آریا دیزل نیاز به‌بهبود زیرساخت‌های لجستیکی و همکاری با تامین‌کنندگانی با اعتبار بیشتر دارد تا اعتماد مشتریانش را بازگرداند.

آریا دیزل نیاز به بازنگری دارد

آریا دیزل با تنوع محصولات، سابقه همکاری با برندهای معتبر و حضور فعال در نمایشگاه‌ها، پتانسیل بالایی برای موفقیت در بازار دارد. اما تاخیر در تحویل، کیفیت پایین برخی محصولات، کمبود مراکز خدمات پس از فروش، استراتژی‌های فروش غیرشفاف و مشکلات جدی در تامین قطعات، موانع بزرگی هستند. نظرات مشتریان نشان‌دهنده نارضایتی گسترده از خدمات پس از فروش و قطعات است که می‌تواند جایگاه آریا دیزل را در برابر رقبایی مانند آرین دیزل تضعیف کند.

برای بهبود، این شرکت باید زنجیره‌تامین را تقویت کند، شبکه خدمات پس از فروش را گسترش دهد و شفافیت در فروش را افزایش دهد.

بازار خودروهای تجاری کشور در حال پوست‌اندازی است و مشتریان امروز، دیگر به صِرف نام برند یا سابقه آن رضایت نمی‌دهند. آن‌چه اهمیت دارد، کیفیت واقعی محصول، پشتیبانی قابل اتکا و شفافیت در خدمات و قیمت است؛ اموری که آریا دیزل اگر به آن‌ها توجه نکند، احتمالا بازی را به دیگران واگذار خواهد کرد.